Ẩm thực Hàn Quốc

1. Kim chi

Đầu tiên phải kể đến món kim chi, không phải tự nhiên mà Hàn Quốc lại được mệnh danh là “xứ sở kim chi” đâu nhé. Kim chi là một phần không thể thiếu trong các bữa ăn gia đình của người dân xứ Hàn. Văn hóa này có từ rất rất lâu từ trước rồi, bởi vậy nó giống như một nét văn hóa truyền thống của đất nước này vậy. Người ta thường nói, bữa cơm sẽ không thể nào trọn vẹn khi thiếu món ăn kèm kim chi.

Xuất hiện khoảng 4000 năm trước, kim chi là sự trộn lẫn của các loại rau củ (thường là cải thảo, củ cải, dưa chuột) với các loại gia vị (hành, tỏi, ớt, muối, đường) ướp trong một khoảng thời gian. Sau khi ngấm gia vị sẽ tạo ra một món ăn hài hòa đầy đủ hương vị chua, cay, mặn, ngọt đưa đẩy bữa cơm. Theo phong tục truyền thống, tất cả người phụ nữ sau khi kết hồn về nhà chồng sẽ được mẹ chồng dạy cách làm kim chi theo công thức của gia đình chồng truyền lại qua các thế hệ nàng dâu. Thậm chí, tiêu chuẩn đánh giá người phụ nữ còn thể hiện qua cách làm, cách bảo quản kim chi nữa. Ngày nay, đi cùng sự phát triển hiện đại, kim chi được làm ra và được bày bán ở rất nhiều nơi như siêu thị, các cửa hàng tiện lợi, bởi vậy mà chúng ta có thể dễ dàng mua và thưởng thức các loại kim cho khác nhau nếu không có thời gian do công việc quá bận rộn.

Sở dĩ kim chi có được vị thế như vậy bởi vì trong nó có thành phần dinh dưỡng cao, rất tốt cho sức khỏe và ngăn ngừa được một số bệnh: vitamin C, vitamin B1, vitamin B2, chất xơ, khoáng chất (canxi, sắt…) và cũng chứa khá ít calo, phù hợp với người đang ăn kiêng nữa. Văn hóa muối kim chi của người Hàn Quốc đã được UNESCO công nhận là văn hóa phi vật thể vào năm 2013.

2. Cơm cuộn rong biển

Kimbap hay còn gọi là cơm cuộn rong biển với cách chế biến vừa đơn giản, vừa ngon lại vừa đẹp mắt. Một món ăn đầy đủ chất dinh dưỡng (tinh bột, đạm, chất xơ, chất béo) rất tiện lợi khi di chuyển xa ví du như các cuộc picnic hoặc dùng làm bữa trưa tại trường học, tại nơi làm việc.

Về nguồn gốc của kimbap, có rất nhiều nguồn nói rằng vào thời gian Nhật Bản sang đô hộ Hàn Quốc, văn hóa ẩm thực Nhật Bản cũng hòa nhập một phần, kimbap là món sushi phiên bản Hàn bởi hình dáng bên ngoài khá giống nhau. Nhưng dù thế nào cũng không thể chối từ kimbap là mốn ăn truyền thống nổi tiếng ở xứ sở kim chi “thứ nhất kim chi, thứ nhì kimbap” phải không nào?

Có một ý nghĩa sâu xa trong món ăn này, mỗi miếng kimbap đều thường có những thành phần chính: rong biển, cơm trắng, củ cải muối, trứng rán, thịt, cà rốt và rau xanh. Những thành phần này hình thành nên 5 màu sắc đặc trưng của món ăn: màu đen của rong biển, màu trắng của cơm, màu vàng của trứng và củ cải muối, màu cam của cà rốt và cuối cùng màu xanh của rau. Năm màu sắc này ngoài tượng trưng cho ngũ hành kim-mộc-thủy-hỏa-thổ, nó còn thể hiện cảm xúc của con người tương ứng với các mùi vị trong cuộc sống ngọt ngào - đắng - chua - cay - mặn. Phân tích ra mới thấy không phải ngẫu nhiên kết hợp những nguyên liệu như vậy với nhau mà đều có dụng ý riêng. Các thành phần trong món kimbap không có cái nào quan trọng hơn cái nào, chúng bổ sung cho nhau, tạo nên sự hòa hợp, cân bằng. Kimbap đúng là một món ăn tuy đơn giản nhưng lại không đơn giản một chút nào, chứa đựng trong đó là tất cả tinh hoa của xứ Hàn. Ngày nay, tuy được biến tấu nhiều trong cách chế biến, trong cách kết hợp nguyên liệu nhưng những nét truyền thống cơ bản của kimbap vẫn được giữ nguyên: lá rong biển cuộn bên ngoài, tiếp dến lớp cơm trắng dẻo và ở giữa là nhân thịt, trứng, rau, củ…

3. Mỳ lạnh

Ở Hàn Quốc, mỳ là món ăn tinh bột được tạo sớm hơn cả bánh mỳ. Ngay từ thời Chosun, các đầu bếp đã nghĩ ra nhiều cách chế biến các loại mỳ sao cho thật thanh mát vào những ngay hè nắng nóng, dâng lên nhà vua. Món mỳ lạnh đầu tiên được ra đời ở Bắc Hàn (đất nước Triều Tiên hiện nay) lấy tên là Naengmyun. Dần dần trải qua nhiều dấu ấn lịch sử, món mỳ lạnh đã trở thành món ăn truyền thống, đặc sắc trong ẩm thực của xứ xở kim chi.

Naengmyun có thể hiểu là những sợi mỳ cực mảnh ăn cùng với nước dùng được ướp lạnh. Món ăn này có một cách trình bày khá kỳ công: vắt mỳ cuộn tròn khi thả vào nước dùng phải giữ nguyên được hình dạng, trên vắt mỳ có đặt nửa quá trứng luộc chín tới, rau củ, rong biển và thịt. Nước dùng là sự kết hợp của nước hầm xương phải thật thanh, nhẹ nhàng, tròn vị, không đục màu. Vào những ngày hè oi bức mà thưởng thức một bát mỳ như thế nào thì còn gì bằng. Naengmyun vừa là món ăn truyền thống, vừa là niềm tự hào của người dân Hàn Quốc.

4. Bánh gạo cay

Bánh gạo cay trong tiếng Hàn gọi là Tteokbokki hoặc Tokbokki, là một món ăn đường phố rất quen thuộc của người Hàn Quốc. Đi đến bất kỳ nơi nào trên đất nước này cũng có thể dễ dàng tìm mua được tại các quầy, cửa hàng ven đường. Món ăn này có nguồn gốc từ món ăn cung đình (gọi là tteok jjim) làm từ bánh dày được thái mỏng, trộn lẫn cùng thịt, trứng và các loại gia vị rồi nướng lên.

Tteokbokki chế biến bởi bánh gạo (bánh gạo được nặn thành những thanh dài, cắt thành từng đoạn nhỏ) xào chung với các nguyên liệu như chả cá, hành tây, cà rốt, nấm, trứng và tương ớt cay (gochujang), thêm gia vị để cân bằng nữa. Vì vậy đây cũng là món ăn nằm thuộc top 5 món ăn cay nhất trong ẩm thực Hàn Quốc, rất hợp để thưởng thức khi trời tiết dần trở lạnh. Rất hấp dẫn, thu hút thực khách trong và ngoài nước.

Nếu bạn không ăn được cay, có thể thử loại bánh gạo không cay có tên gọi là gangjang tokbokki hoặc bánh gạo nếp xào Hoàng Gia. Lịch sử của loại bánh này có từ thời Chosun (1382-1910). Các đầu bếp thái nhỏ bánh gạo xào với thịt, rau xanh và dầu đậu nành. Đặc biệt hơn món ăn này còn xuất hiện trong vở kịch, trong phim truyền hình truyền thống “Nàng Dae Janggum” phân đoạn nàng nấu và dâng lên nhà vua thưởng thức. Có lẽ đây cũng là lý do món bánh gạo không cay tên ngay từ đầu có tên gọi bánh gạo nếp Hoàng Gia.

Tteokbokki được làm ra một cách rất tình cờ. Vào năm 1950, một người phụ nữ làm nghề bán đồ ăn đường phố đã thử kết hợp bánh gạo Hoàng Gia với tương ớt gochujang và vô tình đã tạo nên một hương vị vô cùng đặc biệt, mới lạ và được đón nhận cho đến tận ngày nay. Ngoài ra, bên cạnh những nguyên liệu chính, các đầu bếp còn biến tấu thêm như thêm hải sản, thịt… để càng làm tăng màu sắc cùng hương vị của món ăn.

5. Canh xương bò

Đây là một món canh truyền thống của ẩm thực xứ Hàn, gọi là Seolleongtang. Món canh chế biến từ xương bò hầm cùng thịt và ức bò nấu cùng hành, tỏi thái nhỏ với số lượng tùy theo khẩu vị của từng gia đình. Nước canh có màu hơn đục do ninh xương bò lâu, ăn với cơm trắng thì không còn gì tuyệt vời hơn.

6. Đậu phụ hầm cay (Sudubu-jjigae)

Đây là một món ăn đặc trưng của người Hàn Quốc và được coi là món ăn làm ấm người trong những ngày thời tiết lạnh giá và thường được đựng trong thố đá để giữ nhiệt lâu. Nguyên liệu chính bao gồm đậu phụ non, rau, nấm, thịt và không thể quên linh hồn của món ăn này là tương ớt gochujang. Tùy thuộc vào khẩu vị của mỗi người mà sẽ có gia giảm thêm nhiều nguyên liệu khác nữa. Đặc biệt hơn, sau thời gian cải tiến, có một điểm chung luôn được giữ lại đó là sau khi múc canh ra bát, người ta thường thả một lòng đỏ trứng gà vào trong bát để tăng thêm phần hương vị.

7. Rượu gạo (Makgeolli)

Makgeolii là loại rượu đặc trưng, xuất hiện từ rất sớm và là một thức uống truyền thống của người Hàn Quốc. Rượu Makgeolli có màu trăng đục gần giống với màu nước ngâm gạo với nồng độ cồn chỉ khoảng 6-7 độ. Cách nấu thức rượu này là ủ gạo chung với nước và nấu lên, tất cả quá trình diễn ra trong khoảng 10 ngày.

Gắn liền với văn hóa của người Hàn Quốc, rượu gạo cũng thường xuyên xuất hiện trên phim truyền hình Hàn Quốc. Vì nồng độ cồn chỉ 6-7 độ thôi nên hương vị của rượu rất êm dịu và còn có lợi cho sức khỏe nữa.

Món ăn Hàn Quốc rất được ưa chuộng và ngày nay đã được du nhập vào nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có cả Việt Nam. Qua danh sách những món ăn truyền thống vừa liệt kê ở trên, Di Sản Việt hy vọng bạn sẽ có những trải nghiệm thật tuyệt vời về ẩm thực khi ghé thăm đất nước Hàn Quốc xinh đẹp, đáng yêu này!